Stageplaatsen voor de opbouw van de Database Geschiedenis Nederlandse Taalkunde (DAGENTA)

16.02.2018 | Hans Beelen

Begin februari is de Database Geschiedenis Nederlandse Taalkunde (DAGENTA) gelanceerd op: https://cls.ru.nl/dagenta/; zie voor de achtergrond: http://www.neerlandistiek.nl/2018/02/database-geschiedenis-nederlandse-taalkunde-dagenta-gelanceerd/.

            Het doel van DAGENTA is om historische werken over de Nederlandse taal te ontsluiten en daarmee het historisch taalonderzoek te stimuleren en vergemakkelijken, zowel voor de neerlandici in de Lage Landen als voor de neerlandici extra muros. Historische werken over het Nederlands zijn vanaf de 16de eeuw verschenen, in de Lage Landen, maar ook daarbuiten, zoals in buurlanden, Zuid-Afrika, Amerika, Indonesië, Suriname, de Nederlandse Antillen. Van de elders verschenen werken is lang niet altijd een exemplaar beschikbaar in Nederland. Dergelijke werken kunnen nu voor het eerst systematisch worden opgespoord, doordat bibliotheekcatalogi digitaal raadpleegbaar zijn en er steeds meer werken gescand worden. Het almaar groeiende overzicht wordt via DAGENTA voor onderzoeksdoeleinden in open access beschikbaar gesteld. Daarbij is overleg met DBNL/KB.

            Via de historische taalboeken kunnen we bijvoorbeeld achterhalen hoe men in het verleden dacht over het Nederlands en de Nederlandse dialecten, hoe de standaardtaal vorm kreeg, hoe Nederlands aan buitenlanders werd onderwezen, hoe de uitspraak van het Nederlands in het verleden klonk en welke uitspraak gold als beschaafd en welke als ‘plat’. DAGENTA maakt het niet alleen mogelijk oude taalkundige werken en grammatica’s kwalitatief inhoudelijk te bestuderen, maar ook kwantitatief. Zo kan onder andere worden bekeken hoe en wanneer taalregels opkwamen, hoe die zich verspreidden, en welke argumenten werden gebruikt om regels te ondersteunen. En tot slot toont DAGENTA een kwantitatief overzicht van het aantal taalpublicaties door de eeuwen heen en het onderwerp ervan.

            Voor de uitbreiding van DAGENTA zoekt het Meertens Instituut in Amsterdam stagiairs of vrijwilligers.

 

Werkzaamheden

De taken van de stagiairs of vrijwilligers zijn:

- Zelfstandig in digitale catalogi van bibliotheken in binnen- en buitenland zoeken naar taalkundige werken en werkjes waarin het Nederlands een rol speelt, zoals leerboekjes van het Nederlands en een andere taal, grammatica’s, taalgidsjes met dialogen in onder andere het Nederlands en woordenboekjes.

- Systematisch gedrukte bibliografische overzichten nalopen.

- Contacten leggen met bibliothecarissen in binnen- en buitenland en met verenigingen neerlandistiek in den vreemde om zo relevante titels en werkjes op te sporen.

- De gevonden titels en bibliografische gegevens toevoegen in een excelbestand.

- Aan zoveel mogelijk titels digitale bestanden (pdf’s) hechten, die via de catalogi en internet zijn opgespoord.

 

De stage kan een onderzoeksgedeelte bevatten, maar dat is niet strikt noodzakelijk. Het onderzoeksgedeelte kan draaien om een van de onderzoeksmogelijkheden die hierboven genoemd zijn. Van de stagiairs wordt verwacht dat zij nauwkeurig werken, eigen initiatief vertonen en zelfstandig kunnen werken. Eigen suggesties voor de aanpak worden gewaardeerd.

 

Studierichting

Studenten van alle letterenstudies, inclusief boekhistorie, worden van harte uitgenodigd te reageren.

 

Praktische informatie

Een week van 28 uur telt als 1 studiepunt. De aanbevolen stageduur bedraagt drie maanden, maar hiervan kan worden afgeweken. Het Meertens Instituut biedt een werkplek, computer, begeleiding en een onkostenvergoeding (een stagevergoeding van 200 euro per maand bij een volledige stage, naast reiskosten). Het werk kan indien gewenst in overleg deels thuis worden uitgevoerd.

 

Het Meertens Instituut in Amsterdam is een onderzoeksinstituut dat zich bezighoudt met de bestudering en documentatie van de Nederlandse taal en cultuur. Het Instituut is is onderdeel van de Koninklijke Nederlandse Akademie van Wetenschappen (KNAW) en is in het centrum van Amsterdam gevestigd samen met het Huygens ING.

 

Begeleiding

Voor meer informatie en aanmelding kunt u contact opnemen met
Prof. dr. Nicoline van der Sijs: post@nicolinevdsijs.nl

Meertens Instituut (k. 2.17)
Oudezijds Achterburgwal 185

1012 DK Amsterdam
020-4628586/4628500